3. Lerende, werkende en dynamische stad
Inleiding
2023 is een jaar waarop we positief terugkijken. Het was het jaar waarin we Europese stad van het jaar zijn geworden naast het feit dat de Utrechtse regio weer de meest competitieve regio van Europa was. Veertien procent meer bezoekers dan in 2022 hebben onze binnenstad aangedaan. Het kunstwerk van Hofman: De IJsbeer, die symbool staat voor de huidige klimaatproblematiek, heeft menig bezoeker getrokken. Amersfoort staat goed op de kaart.
In het onderdeel 'belangrijke gebeurtenissen' van dit hoofdstuk nemen wij u mee in de belangrijkste onderdelen van 2023 per beleidsdomein en wat wij concreet gedaan hebben. Een aantal ontwikkelingen met impact op de lerende, werkende en dynamische stad in 2023 willen wij ook alvast in deze inleiding benoemen.
2023: een positief jaar
De jury van The Academy of Urbanism in Londen wees in haar juryrapport onder andere op het succes van de dienstensector in Amersfoort met wereldwijd opererende consultancybedrijven als Arcadis en Royal HaskoningDHV. Rutte prees de regio die als competitief te boek staat “Een sterke economie, een goede samenwerking tussen overheden en bedrijfsleven en een aantrekkelijk klimaat voor innovatieve ondernemers: het is allemaal belangrijk voor de toekomst van Nederland én voor die van Europa.” Ook de ROM zag potentieel en investeerde in de Amersfoortse bedrijven NEFTA en Tranzer.
Op het gebied van onderwijs is er een internationale school van start gegaan, wat aantrekkelijk is voor buitenlandse bedrijven. Daarnaast hebben twee middelbare scholen een nieuw pand betrokken: Het Element en het Trivium College. Er is gewerkt aan een plan van aanpak om het aanmeldbeleid bij basisscholen eerlijker en transparanter te maken en zo kansengelijkheid te bevorderen. Ook op het gebied van sport en bewegen wordt gewerkt aan vernieuwing van het vastgoed. Zo wordt gewerkt aan zwembad Hoogland, het Bosbad en sporthal Midland.
In 2023 was er extra geld beschikbaar binnen de cultuurbegroting. Dat maakt het mogelijk om zowel de basis te versterken, als om meer geld beschikbaar te stellen voor projecten en kleinere initiatieven. In Amersfoort willen we dat iedereen kan genieten van —en meedoen aan— een uiteenlopend en inspirerend cultureel aanbod dat in de hele stad beschikbaar is. Daarom werd er onderzoek gedaan naar een nieuw podiumcluster op het Stadhuisplein, werd een verkenning voor het cultureel nachtleven opgeleverd en zijn instellingen en makers financieel ondersteund. Ook de Evenementenkalender 2023 was goed gevuld met herkenbare festivals en evenementen. Onze stad was het toneel van sportevenementen: Amerena was voor even het centrum van de Nederlandse zwemwereld, met de NK-lange baan. Andere mooie evenementen waren het Van Mossel KIA Dutch Open, de Marathon Amersfoort, de Keistad Triathlon. Ook de Open Monumentendagen trokken veel bezoekers. Sinds januari 2023 is het Archeologisch Centrum naast de woensdagmiddag ook op vrijdagmiddag geopend voor publiek. In totaal zijn er in 2023 op de open middagen en de open monumentendagen ruim 1900 bezoekers geweest. De opgravingen in Kruiskamp en de Leusderweg trokken veel bewoners en andere geïnteresseerden.
Uitdagingen in 2023
Door de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt en beperkt beschikbare bedrijfsruimte wordt het voor bedrijven moeilijker. In toenemende mate begint ook netcongestie een rol te spelen omdat bedrijven geen nieuwe elektriciteitsaansluitingen kunnen krijgen. Dit remt de ontwikkelingen van nieuwe locaties en de verdere verduurzaming van bedrijven.
Ook op het gebied van onderwijs blijven er uitdagingen. In 2023 was het voor scholen in het primair en voortgezet onderwijs een grote opgave om alle asielzoekers, statushouders en ontheemden onderwijs te kunnen bieden. De Rijke Schooldag staat onder druk. De rijke schooldag is een instrument om kansengelijkheid te bevorderen. Doordat het ministerie van OCW de subsidieregeling heeft gewijzigd, komen veel Amersfoortse scholen niet meer voor subsidie in aanmerking waardoor men moest stoppen. Om kansengelijkheid aan te pakken is een breder palet aan maatregelen nodig.
In 2023 heeft de festival- en evenementensector te maken met prijsstijgingen, een tekort aan vrijwilligers en nieuwe wet- of regelgeving (hergebruik wordt de norm). Deze ontwikkelingen geven extra financiële druk op de realisatie van evenementen, organisatoren zijn daarom op zoek naar nieuwe middelen en vormen om hun evenement en organisatie weerbaarder te maken. Ook binnen de gemeente zoeken we naar andere invullingen van vieringen zoals Koningsdag en de Sinterklaasintocht waar we met de raad over spreken. Daarnaast is de balans tussen levendigheid en leefbaarheid en tussen evenementen en natuur onderwerp van gesprek.
We doen het samen
Voor een lerende, werkende en dynamische stad moet er worden samen gewerkt. De organisaties, instellingen, bedrijven, scholen en studenten, de regio, verenigingen en vrijwilligers laten de stad bruisen. Zo wordt de stad een podium voor culturele- en sportevenementen, worden verenigingen draaiende gehouden en is onze economie en het onderwijs aantrekkelijk. Twee ontwikkelingen die we eruit lichten in 2023: het lokaal Platform voor de Ondernemende Sportaanbieders in Amersfoort opgericht, het 1ste lokale ‘POS-kantoor’ in Nederland. In het platform zijn veel aanbieders van sportaanbod verenigd. De andere ontwikkeling is de uitbreiding van de groep vrijwilligers bij archeologie en diverse studenten van onder andere de Universiteit Groningen, Saxion Hogeschool en de Reinwardt-academie die hun stage bij ons hebben uitgevoerd.