Portefeuillehouder
Willem-Jan Stegeman
Inleiding
De gemeente wil inzicht hebben en houden in de risico’s, waardoor we adequate maatregelen kunnen treffen. We streven er naar dat het optreden van risico’s zo weinig mogelijk effect heeft op de uitvoering van het bestaande beleid en de te bereiken doelen. Dit doet Amersfoort door maatregelen te treffen ter voorkoming of beperking van risico’s, het risicobewustzijn van medewerkers te stimuleren en risico’s bewust onderdeel uit te laten maken van bestuurlijke besluitvorming. Risico’s kunnen ook een niet financiële impact hebben: immers alles wat impact heeft op een doelstelling is een risico. In deze paragraaf wordt daarom ook aandacht besteed aan meer algemene organisatierisico’s. Van deze algemene organisatierisico's hebben we de vijf belangrijkste opgenomen.
Deze paragraaf bestaat uit de weergave van de belangrijkste risico’s van de gemeente. De op geld waardeerbare risico’s (benodigde weerstandscapaciteit) worden vervolgens in relatie gebracht met de beschikbare weerstandscapaciteit. Het weerstandsvermogen geeft inzicht in hoeverre de gemeente in staat is ('voldoende vet op de botten heeft') om de financiële gevolgen van deze risico's op te vangen.
Beleidskader / algemene uitgangspunten
Ter voorbereiding op de jaarrekening is een actualisatie van de risico-inventarisatie uitgevoerd. Risico’s met financiële effecten worden meegenomen bij de bepaling van de benodigde weerstandscapaciteit.
Bewustwording van risico’s is een belangrijke stap in het beheersen van risico’s. Regelmatig moeten we stilstaan bij onze doelstellingen van beleid, programma of project. Tevens moeten we nadenken welke risico's het bereiken van deze doelstellingen in de weg staan. Pas als we onze risico's kennen, kunnen we ook gepaste maatregelen treffen. Hierdoor zijn we als organisatie beter in staat onze doelstellingen te realiseren.
Benodigde weerstandscapaciteit
Ons financiële risicoprofiel bepaalt onze benodigde weerstandscapaciteit. Dit is het bedrag dat nodig is om de financiële gevolgen van de risico’s op te vangen. Aangezien niet alle financiële risico’s tegelijkertijd en in maximale omvang optreden, maken we gebruik van een simulatie-methode om de hoogte van het benodigde weerstandsvermogen te bepalen.
Deze benodigde weerstandscapaciteit bedraagt, bij een zekerheidspercentage van 90%, € 36,8 miljoen. Dit betekent dat we met 90% zekerheid kunnen zeggen dat het totale risicobedrag tussen de € 0 en € 36,8 miljoen uitkomt. Dit bedrag hebben we nodig als tijdelijke overbrugging om onze risico’s financieel op te vangen. Wel dienen we, als de risico's zich voordoen, incidentele of structurele maatregelen te treffen om de gevolgen van de risico's op te vangen.
Onderstaande tabel laat zien hoe de benodigde weerstandscapaciteit vanuit de verschillende programma’s is opgebouwd.
Tabel: PW.01 Benodigde weerstandscapaciteit
(x € miljoen)
PROGRAMMA | JAARREKENING 2023 (STAND 31-12-2023) | BEGROTING 2024 (STAND 30-06-2023) | STIJGING/ DALING T.O.V. BEGROTING 2024 |
|---|---|---|---|
1. De duurzame en groeiende stad | |||
1.1 Stedelijk beheer en milieu | 3,7 | 3,8 | ↓ |
1.2 Ruimtelijke ontwikkeling | 21,7 | 16,7 | ↑ |
1.3 Wonen | 0,1 | 0,0 | ↑ |
1.4 Mobiliteit | 1,1 | 8,2 | ↓ |
2. De inclusieve en veilige stad | |||
2.1 Sociaal Domein | 5,3 | 4,2 | ↑ |
2.2 Veiligheid en handhaving | 0,2 | 0,2 | = |
3. De lerende, werkende en dynamische stad | |||
3.1 Economie | 0,0 | 0,0 | = |
3.2 Onderwijs en jeugd | 0,5 | 0,4 | ↑ |
3.3 Sport | 0,1 | 0,6 | ↓ |
3.4 Cultuur | 0,1 | 0,3 | ↓ |
4. Bestuur en dienstverlening | |||
4.1 Bestuur en dienstverlening | 1,5 | 1,3 | ↑ |
5. Financiën en belastingen | |||
5.1 Financiën en belastingen | 0,6 | 0,6 | = |
6. Bedrijfsvoering | |||
6.1 Bedrijfsvoering | 1,9 | 2,8 | ↓ |
TOTAAL | 36,8 | 39,1 |
Ten opzichte van de vorige inventarisatie (begroting 2024) is de benodigde weerstandscapaciteit afgenomen met ruim € 2 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door de volgende mutaties:
- Toename bij programma 1.2 Ruimtelijke Ontwikkeling ad € 5 miljoen. Dit komt door de negatieve marktontwikkelingen in het Hoefkwartier, de grondexploitatie Kop van Isselt - ROVA en de scopewijziging van de grondexploitatie Kavels over de Laak. Ook de scopewijzing en het toevoegen van de panden aan de Hardwareweg aan de gebiedsexploitatie Hoefkwartier zorgt voor een stijging van het risicoprofiel.
- Afname in programma 1.4 Mobiliteit van het risico omtrent het project Westelijke ontsluiting ad € 6,8 miljoen, door een storting in de voorziening juridische claims ten behoeve van compensatie van gemaakte kosten aan nuts- en telecombedrijven, wat voorheen onderdeel was van het risico zoals opgenomen bij Begroting 2024-2027.
- Toename van het risicoprofiel bij programma 2.1 Sociaal Domein ad € 1,2 miljoen. Deze toename wordt met name veroorzaakt door een twee nieuwe risico's geldend vanaf 2024 ad € 0,6 miljoen en € 0,3 miljoen. In 2024 is een nieuw aanbestedingstraject afgerond met een nieuwe zorgaanbieder (MetMaya). De kosten van deze ingekochte diensten kunnen mogelijk hoger worden omdat ingekochte diensten in het sociaal domein mogelijk BTW-plichtig zouden kunnen worden. Daarnaast is sprake van het mogelijk niet kunnen voorzien in voldoende opvangplekken voor dak- en thuislozen wat leidt tot extra maatschappelijke kosten.
- Afname bij programma 6.1 Bedrijfsvoering ad € 0,9 miljoen. Deze afname wordt veroorzaakt door een daling bij het risico van de stijgende energieprijzen bij de panden van de gemeente.
In tabel PW.03 staan de risico's met grootste wijziging ten opzichte van de begroting 2024 opgenomen.
Onderstaande tabel geeft inzicht in de belangrijkste tien financiële risico's van de gemeente Amersfoort. Het gaat hier om de belangrijkste risico's gerangschikt naar financiële impact op de benodigde weerstandscapaciteit. De kans dat het risico optreedt bepaalt samen met het financiële gevolg de impact van het risico op het risicoprofiel.
Tabel: PW.02 Top 25 belangrijkste risico's
(x € miljoen)
RISICO | BEHEERSMAATREGEL | FINANCIEEL EFFECT* | |
|---|---|---|---|
1.1 Stedelijk beheer en milieu | |||
Prioritering in het onderhoudsprogramma, als gevolg van budgettaire overwegingen, of agv beperkte personele capaciteit, afstemming met nutsbedrijven (sanering brosse gasleidingen) of andere stedelijke ontwikkelingen (energietransitie, woningbouw) leidt tot uitstel of vertraging van noodzakelijk groot onderhoud , waardoor kosten ontstaan om veiligheid te borgen. | Inzicht in veranderingen in kwaliteit en waar dit optreedt, goede afstemming met alle relevante partijen. | 0,8 | |
Herstelkosten als gevolg van extreme weersomstandigheden (droogteschade, storm- en vorstschade, en wateroverlast) | Met onze regelmatige veiligheidscontroles en beheermaatregelen beperken we het risico van stormschade zoveel mogelijk. Bij herinrichting van de openbare ruimte houden we rekening met de actuele inzichten op dit gebied om de risico's van overtollig water en droogte op lange termijn zo efficiënt mogelijk te beheersen. Droogteschade wordt beperkt door maatregelen om water vast te houden en rekening te houden met de beplantingskeuze. | 0,5 | |
Door allerlei mondiale ontwikkelingen (oorlog e.d.) is het aanbod van materialen als hout, staal, etc. schaars, waardoor de prijzen blijven stijgen. | Er wordt per situatie gekeken of het mogelijk is om van alternatieve materialen gebruik te maken. | 0,3 | |
1.2 Ruimtelijke Ontwikkeling | |||
Gebiedsexploitatie Hoefkwartier | Binnen de door de raad vastgestelde kaders sturen wij zoveel mogelijk op het behalen van de planning en het beperken van de kosten, respectievelijk het verhogen van de opbrengsten. | 7,2 | |
Grondexploitatie Kop van Isselt - ROVA | Binnen de door de raad vastgestelde kaders sturen wij zoveel mogelijk op het behalen van de planning en het beperken van de kosten, respectievelijk het verhogen van de opbrengsten. | 6,6 | |
Grondexploitatie Vathorst Bedrijventerrein | Binnen de door de raad vastgestelde kaders sturen wij zoveel mogelijk op het behalen van de planning en het beperken van de kosten, respectievelijk het verhogen van de opbrengsten. | 2,2 | |
Grondexploitatie Bestaand Stedelijk Gebied | Binnen de door de raad vastgestelde kaders sturen wij zoveel mogelijk op het behalen van de planning en het beperken van de kosten, respectievelijk het verhogen van de opbrengsten. | 2,0 | |
Grondexploitatie Wieken / Bloeidaal | Binnen de door de raad vastgestelde kaders sturen wij zoveel mogelijk op het behalen van de planning en het beperken van de kosten, respectievelijk het verhogen van de opbrengsten. | 0,9 | |
Maatschappelijk Vastgoed: onvoldoende middelen voor meerjarig planmatig- en spoedeisend onderhoud waarvan het juridisch en economisch eigendom bij de gemeente ligt. Hierdoor gaat de kwaliteit van de gebouwen achteruit en kunnen ongewenste situaties ontstaan. | SRO actualiseert alle MJOP's iedere 3 jaar. Hierdoor blijven de MJOP's actueel bij de conditie van het vastgoed en kostenniveau benodigd voor aanbesteding van het onderhoud. De situatie is op dit moment wel heel lastig te voorspellen door de naweeen van corona, de oorlog in Oekraïne en de al aanwezige schaarste in personeel en materiaal. Het kostenniveau monitoren we jaarlijks. Tevens wordt vanaf 2024 jaarlijks een steekproefcontrole gedaan middels een conditiemeting door een externe partij om te checken of de onderhoudstoestand die door SRO wordt opgegeven ook daadwerkelijk wordt gehaald. | 0,6 | |
1.4 Mobiliteit | |||
Project Fietsparkeren Station Amersfoort: Aanbestedingsrisico, aanbestedingsmarkt en corona maatregelen zijn grillig en onvoorspelbaar, dit kan leiden tot meerkosten. | - Gedetailleerde raming laten maken. | 0,3 | |
2.1 Sociaal Domein | |||
Hogere zorglasten dan begroot door het onvoldoende kunnen behalen van de maatregelen uit de Hervormingsagenda Jeugd. | Het voortdurend monitoren en waar nodig inhoudelijk en financieel bijstellen van beleid en maatregelen teneinde de gewenste resultaten alsnog te behalen. | 1,7 | |
De wet Omzetbelasting is in juli 2022 aangepast bij het onderdeel 'ter beschikking stellen van personeel'. De aangepaste regelgeving houdt een risico in dat (een deel) van (nieuw) ingekochte diensten in het sociaal domein (op termijn, namelijk bij ingang nieuwe contracten) BTW plichtig zouden kunnen worden waardoor de kosten van de ingekochte diensten aanzienlijk hoger uit zouden kunnen vallen. | Bij ingang van het nieuwe contract bij MetMaya ( per 1 januari 2024 de nieuwe jeugdaanbieder), wordt zorgvuldig afgewogen op welke wijze de dienstverlening zodanig vorm gegeven kan worden dat dit risico, daar waar mogelijk, beperkt kan worden. | 0,6 | |
Stijgende lasten ondersteuning en zorg door (bovenmatige) autonome groei binnen de Wmo en Jeugdwet die niet tijdig wordt gesignaleerd. | Het bouwen van dashboards en monitoring samen met accountmanagement en datawarehouse om de trends en ontwikkelingen in de zorguitgaven te volgen. Verder is de verwachting dat in de loop van 2024 er meer taakgericht gewerkt gaat worden met een afbouw in het aantal aanbieders. | 0,6 | |
Hogere zorglasten dan begroot door bovenmatige loon- en prijsstijgingen. | Veel van de stijgingen zijn een gevolg van contractuele afspraken dus de ruimte is hier beperkt, beheer betekent hier strak monitoren op gemaakte afspraken met name op behandelvorm en bij afwijking hiervan in overleg gaan met de aanbieders om tijdig bij te sturen. | 0,6 | |
Stijgende lasten ondersteuning en zorg door aanzuigende werking nabijheid verwijzers. | Vanuit gemeente goed contact onderhouden met de partners (wijkteams en SBI) om tijdig knelpunten te signaleren waardoor het mogelijk is op onderdelen bij te sturen. | 0,4 | |
Het niet kunnen voorzien in voldoende opvangplekken voor dak en thuislozen als de huidige aanbestedingsprocedure maatschappelijke opvang zonder resultaat wordt afgesloten in 2024. We zien dat de opgave voor huisvesting van kwetsbare groepen onverminderd groot is in Amersfoort. Het aantal dak- en thuislozen in Amersfoort neemt toe. Dit zorgt voor extra druk op de maatschappelijke opvang en daarnaast ook onrust op locatie en straat. Indien de aanbesteding niet leidt tot extra opvangplekken zijn de maatschappelijke kosten groot ( meer daklozen op straat, toename complexe problematiek, meer inzet tijdelijke opvanglocaties en daardoor hogere opvangkosten). | Voor dit risico is geen beheersmaatregel in te regelen, behalve het zorgvuldig voeren van een aanbestedingstraject waarbij we de ambities en inhoudelijke transformatiedoelstellingen uit de regiovisie Samen in de Wijk waarborgen. | 0,3 | |
Door de wettelijke eisen en de daardoor toename van regeldruk op de gebieden van privacy, HRM en ICT komen de financiële resultaten en de uitvoeringskracht van de gemeenschappelijke regelingen steeds verder onder druk te staan. Het is de verwachting dat er meer investeringen in ICT en personeel nodig zullen zijn in de nabije toekomst om te voldoen aan deze eisen en om de bedrijfsvoering kwalitatief op niveau te houden. | Voor dit risico is geen beheersmaatregel in te regelen. | 0,3 | |
4.1 Bestuur en dienstverlening | |||
Inkomsten uit leges (omgevingsvergunning) blijven onzeker omdat zij mee-fluctueren met de economische ontwikkelingen. Ondanks nieuwe wetgeving (WKB/Omgevingswet) blijft bouwtoezicht nodig. Het risico bestaat dat de legesinkomsten de kosten niet voldoende dekken. Dit wordt aan de ene kant veroorzaakt door minder legesinkomsten (voor sommige categorieën vervalt de technische toets) en aan andere kant door meer handhaving. | Er is een Formatienormeringsysteem. We werken met een flexibele schil van 3 a 4 fte. Betaling van leges volgen we op de voet. | 0,7 | |
6.1 Bedrijfsvoering | |||
Stijgende Energieprijzen gebouwen. | Er zijn diverse maatregelen getroffen om bezuinigen op het gebruik van energie zoals het afstoten van de locatie Hellestraat en “Amersfoort zet ook de knop om”. Daarnaast zijn bouwdelen van het stadhuis op bepaalde momenten niet gebruikt. We rapporteren daarnaast periodiek over de CO2-reductie die deze campagne heeft opgeleverd. Dit is in lijn met de rapportages vanuit de CO2-prestatieladder. Als laatste wordt er zodanig aanbesteden dat het minste risico wordt gelopen. | 0,5 | |
Uitwerkingen Cao Gemeenten: Invoeren RVU recht; dit is een soort vroegpensioen gedurende 5 jaar (t/m 2028). | Cao Gemeenten recht. | 0,4 | |
Organisatiebreed | |||
Het risico dat de gemeente onvoldoende goede mensen kan binden en werven vanwege de krappe arbeidsmarkt. | Binden | N.v.t. | |
Risico dat onvoldoende wordt geanticipeerd op impactvolle externe ontwikkelingen, waaronder pandemieën en crises, en hierdoor minder gemeentelijke doelen worden gerealiseerd. | -Blijven werken aan bewustwording op externe omgeving om op tijd in te kunnen spelen op snel veranderende omstandigheden. | N.v.t. | |
Automatisering | -Blijven investeren in cultuur van bewustwording automatiserings-risico’s. | N.v.t. | |
Door ontbreken van scherpe doelstellingen bestaat het risico dat niet kan worden vastgesteld of maatschappelijk effect bereikt is/wordt. | -Transparantie in de mogelijkheden die de gemeente heeft om maatschappelijke effecten- en doelen te bereiken. | N.v.t. | |
De bereidheid om risico’s te nemen (accepteren) is niet volwassen en te impliciet. Dit leidt tot besluiteloosheid en suboptimale resultaten. | -Blijven bevorderen van een open cultuur waarbij vanuit vertrouwen en professionaliteit ‘alles op tafel komt’. | N.v.t. |
Onderstaande tabel geeft inzicht in de grootste mutaties in het risicoprofiel en het aandeel in de benodigde weerstandscapaciteit ten opzichte van de laatste actualisatie bij Begroting 2024-2027.
Tabel: PW.03 Financieel risico's met de grootste mutaties in de benodigde weerstandscapaciteit
(x € miljoen)
RISICO | PROGRAMMA | JAARREKENING 2023 | BEGROTING 2024 | MUTATIE |
|---|---|---|---|---|
Project Westelijke Ontsluiting: Bij de Westelijke Ontsluiting wordt alleen doorgegaan met diverse verbeteringen voor fietsers, voetgangers en hulpdiensten. Dit betekent dat vanuit het oude plan nog een en ander afgewikkeld dient te worden waar mogelijk ongedekte kosten uit voort kunnen vloeien. | 1.4 Mobiliteit | 0,3 | 7,1 | -6,8 |
Gebiedsexploitatie Hoefkwartier | 1.2 Ruimtelijke ontwikkeling | 7,2 | 3,8 | 3,4 |
Grondexploitatie Kop van Isselt - ROVA | 1.2 Ruimtelijke ontwikkeling | 6,6 | 5,5 | 1,1 |
Stijgende Energieprijzen gebouwen | 6.1 Bedrijfsvoering | 0,5 | 1,3 | -0,8 |
De wet Omzetbelasting is in juli 2022 aangepast bij het onderdeel 'ter beschikking stellen van personeel'. De aangepaste regelgeving houdt een risico in dat (een deel) van (nieuw) ingekochte diensten in het sociaal domein (op termijn, namelijk bij ingang nieuwe contracten) BTW plichtig zouden kunnen worden waardoor de kosten van de ingekochte diensten aanzienlijk hoger uit zouden kunnen vallen. | 2.1 Sociaal Domein | 0,6 | 0 | 0,6 |
Inkomsten uit leges (omgevingsvergunning) blijven onzeker omdat zij mee-fluctueren met de economische ontwikkelingen. Ondanks nieuwe wetgeving (WKB/Omgevingswet) blijft bouwtoezicht nodig. Het risico bestaat dat de legesinkomsten de kosten niet voldoende dekken. Dit wordt aan de ene kant veroorzaakt door minder legesinkomsten (voor sommige categorieën vervalt de technische toets) en aan andere kant door meer handhaving. | 4.1 Bestuur en dienstverlening | 0,7 | 0,3 | 0,4 |
Het niet kunnen voorzien in voldoende opvangplekken voor dak en thuislozen als de huidige aanbestedingsprocedure maatschappelijke opvang zonder resultaat wordt afgesloten in 2024. We zien dat de opgave voor huisvesting van kwetsbare groepen onverminderd groot is in Amersfoort. Het aantal dak- en thuislozen in Amersfoort neemt toe. Dit zorgt voor extra druk op de maatschappelijke opvang en daarnaast ook onrust op locatie en straat. Indien de aanbesteding niet leidt tot extra opvangplekken zijn de maatschappelijke kosten groot ( meer daklozen op straat, toename complexe problematiek, meer inzet tijdelijke opvanglocaties en daardoor hogere opvangkosten). | 2.1 Sociaal Domein | 0,3 | 0 | 0,3 |
Deze tabel kan als volgt worden toegelicht.
Het risicoprofiel van de gebiedsexploitatie Hoefkwartier (toename van ruim € 3,4 miljoen) is vergroot. Daarnaast is het risicoprofiel van de grondexploitatie Kop van Isselt - ROVA eveneens toegenomen met ruim € 1 miljoen.
Het aanwezige risico voor het project Westelijke Ontsluiting is aanzienlijk afgenomen van € 7,1 miljoen naar € 250.000. Voor afronding van het oude project Westelijke Ontsluiting wordt bij de jaarrekening 2023 conform BBV artikel 44 lid 1a een bedrag van bijna € 5,4 miljoen in de voorziening juridische claims gestort. Op basis van de Telecomwet en de Verlegregeling Kabels en Leidingen 2012 hebben de nuts- en telecombedrijven recht op compensatie van gemaakte kosten; dit lag aan de basis van het eerder opgenomen risico. Omdat er nu concrete nieuwe plannen voor de westzijde zijn, conform raadsvoorstel Fiets Veilig Westzijde, is een reële inschatting van de omvang van deze claims mogelijk. Met het bedrag in de voorziening komt het in de begroting opgenomen risico voor afronding van dit project grotendeels te vervallen. Er blijft nog een beperkt risico over voor kosten van werkzaamheden die nodig zijn om het oude project af te ronden.
Het risicoprofiel bij energieprijzen gebouwen is gedaald doordat deze deels al zijn vastgelegd en meegenomen in het budget. Hierdoor is de weerstandscapaciteit verlaagd met € 0,8 miljoen.
Het risico inkomsten uit leges (omgevingsvergunning) is gestegen met € 0,4 miljoen als gevolg van enerzijds een daling van de inkomsten uit leges en anderzijds een toename in de handhaving door de gemeente.
Daarnaast is sprake van de volgende twee nieuwe risico's:
- In 2024 is een nieuw aanbestedingstraject afgerond met een nieuwe zorgaanbieder (MetMaya). De kosten van deze ingekochte diensten kunnen mogelijk hoger worden omdat ingekochte diensten in het sociaal domein mogelijk BTW-plichtig zouden kunnen worden.
- Het mogelijk niet kunnen voorzien in voldoende opvangplekken voor dak- en thuislozen wat leidt tot extra maatschappelijke kosten.
Meerjarig verloop benodigde weerstandscapaciteit en de daarbij relevante ontwikkelingen
Opgenomen risico’s hebben meestal een meerjarig karakter. Bij de actualisatie van het risicoprofiel wordt ook een inschatting gemaakt van de verwachte toekomstige ontwikkeling. Verwacht wordt dat de benodigde weerstandscapaciteit in de komende jaren zal afnemen van € 36,8 miljoen in 2023 naar € 26,7 miljoen in 2027.
Het meerjarenperspectief bij de grondexploitaties laat een daling zien van € 19,5 miljoen ultimo 2023 naar € 5,9 miljoen in 2027.
Voor het merendeel van de grondexploitaties geldt dat in de loop van de jaren het risicoprofiel daalt, omdat deze steeds verder uitgewerkt worden en uiteindelijk weer afgesloten worden als alles klaar is.
In het geactualiseerde meerjaren risicoprofiel in deze jaarrekening zijn nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen niet meegenomen en buiten beschouwing gelaten voor het bepalen van de weerstandsratio. Dit omdat de ontwikkelstrategie nog niet vastligt en ook andere ruimtelijke en financiële kaders niet zijn vastgesteld (besluit raad). Toch kunnen deze ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld Kop van Isselt, Bovenduist en de herontwikkeling van het huidige Stadhuis(gebied) een substantieel risicoprofiel met zich meebrengen. Dit is mede afhankelijk van de gekozen ontwikkelstrategie. Een voorlopige inschatting is dat genoemde ontwikkelingen een impact op het gemeentelijk risicoprofiel kunnen hebben van tussen de € 10 miljoen en € 20 miljoen.
De programma gerelateerde risico's stijgen naar verwachting voor de toekomst. Op basis van wat we nu signaleren wordt dat ingeschat op een toename van circa € 24,5 miljoen (totale risico’s -/- risico’s grondexploitatie, zie tabel PW.01) naar circa € 27,9 miljoen in 2027. Deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende vier risico's:
- Een nieuw kabinet dat mogelijk gaat bezuinigen op het gemeentefonds. De impact hiervan wordt geschat op € 0,5 miljoen.
- Afbouw Rijksmiddelen uitvoering landelijk Klimaatakkoord vanwege minder steun voor klimaatbeleid bij formerende partijen. Als gevolg hiervan worden mogelijk de klimaatdoelen niet behaald die zijn opgenomen in het coalitieakkoord. De impact hiervan wordt geschat op € 0,9 miljoen.
- Herverdeling van middelen op het gebied van sociaal domein (specialistische zorg) wat grote financiële consequenties kan hebben voor gemeente Amersfoort die niet direct door beleidswijzigingen op te vangen zijn. De impact hiervan wordt geschat op € 0,8 miljoen.
- De wet Omzetbelasting is in juli 2022 aangepast bij het onderdeel 'ter beschikking stellen van personeel'. De aangepaste regelgeving houdt een risico in dat (een deel) van (nieuw) ingekochte diensten in het sociaal domein (op termijn, namelijk bij ingang nieuwe contracten) BTW plichtig zouden kunnen worden waardoor de kosten van de ingekochte diensten aanzienlijk hoger uit zouden kunnen vallen. De impact hiervan wordt geschat op € 0,5 miljoen.
Beschikbare weerstandscapaciteit
De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit de saldireserve. Deze reserve kunnen we inzetten om de financiële gevolgen van de risico's op te vangen. De omvang van de saldireserve eind 2023 is € 87,2 miljoen. Dat is redelijk in lijn met de stand bij de Jaarrekening 2022.
Tabel: Tabel: PW.04 Beschikbare weerstandscapaciteit Beschikbare weerstandscapaciteit
(x € miljoen)
JAARREKENING 2022 | JAARREKENING | |
|---|---|---|
Stand saldireserve | 87,8 | 87,2 |
TOTAAL BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT | 87,8 | 87,2 |
Weerstandsvermogen
Als indicator gebruiken we de weerstandsratio. De weerstandsratio is de beschikbare weerstandscapaciteit gedeeld door de benodigde weerstandscapaciteit. Met andere woorden: het bedrag dat we aan reserves beschikbaar hebben om de financiële gevolgen van de risico's op te vangen, gedeeld door het bedrag dat we op basis van ons risicoprofiel nodig hebben. Deze ratio moet eigenlijk conform de door uw Raad vastgestelde ijkpunten tussen de 1,2 en 1,5 liggen. De weerstandsratio komt bij de Jaarstukken 2023 op 2,4 uit. Dat is iets hoger dan bij de jaarrekening 2022. De reden hiervoor is dat de benodigde weerstandscapaciteit is gedaald.
Onderstaande tabel geeft de vergelijking van de weerstandsratio eind 2023 met de begroting 2024 en jaarrekening 2022.
Tabel: PW.05 Verloop van het weerstandsvermogen
(x € miljoen)
JAARREKENING 2022 | BEGROTING 2024 | JAARREKENING 2023 | |
|---|---|---|---|
Beschikbare weerstandscapaciteit | 87,8 | 77,8 | 87,2 |
Benodigde weerstandscapaciteit | 40,6 | 39,1 | 36,8 |
WEERSTANDSVERMOGEN (RATIO) | 2,2 | 2,0 | 2,4 |