3.4 Cultuur

Belangrijke gebeurtenissen

Per januari 2023 is er extra geld beschikbaar binnen de cultuurbegroting. Dat maakt het mogelijk om zowel de basis te versterken, als om meer geld beschikbaar te stellen voor projecten en kleinere initiatieven. Dat was brood nodig, want in Amersfoort willen we dat iedereen kan genieten van —en meedoen aan— een uiteenlopend en inspirerend cultureel aanbod dat in de hele stad beschikbaar is, maar dan moet dit wel haalbaar en betaalbaar zijn.

Met de ambitieuze uitvoeringsagenda Kunst en Cultuur 2022-2026 als vertrekpunt, zijn we inmiddels voortvarend op pad om de schaalsprong te realiseren. Binnen de beschikbare middelen van de cultuurbegroting wordt zorgvuldig afgewogen welke stappen gezet worden richting toekomst. De planning loopt zoals uitgewerkt in de uitvoeringsagenda. Dat betekent ook dat er grote dossiers aan de vooravond van besluitvorming staan, zoals op het gebied van podiumkunsten en musea. In september 2023 is de gemeenteraad geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering door middel van Raadsinformatiebrief 2023-115 (notubiz.nl) .

En verder...

• heeft het college er voor gekozen om het onderzoek naar een nieuw podiumcluster in de stad qua plek te focussen op het huidige Stadhuisplein;

• hebben 34 creatieve makers een toekenning gekregen uit de subsidieregeling Flitsimpuls Makers en Talent 2023;
• wordt cultuuronderwijs structureel versterkt door extra geld beschikbaar te maken voor NEOS;
• is de intentie uitgesproken om de komende periode weer mee te doen aan het landelijke programma Cultuureducatie met Kwaliteit, waardoor veel kinderen in Amersfoort in contact kunnen komen met kunst en cultuur;
• is de tijdelijke subsidieregeling Impuls Jongerencultuur Amersfoort gelanceerd om actieve cultuurparticipatie onder jongeren van 14 tot en met 27 jaar te stimuleren;
• is er gestart met een serie raamprojecten op het stadhuis, waarbij de vier thema’s uit het Coalitieakkoord 2022-2026 worden vertaald door de ogen van vier kunstenaars;
• is er een pilot gestart om een aantrekkelijke programmering neer te zetten in het ICOON theater. De programmering wordt verzorgd door Theater Flint en Filmtheater De Lieve Vrouw;
• is een verkenning naar cultureel nachtleven opgeleverd ;
• heeft het college besloten om de vijver bij Emiclaer opnieuw te voorzien van een podium, zodat deze locatie als evenementenlocatie beter kan worden benut.

Archeologie
Bij de jaarlijkse audit in het kader van de certificering van het Centrum voor Archeologie (CAR) werd een zeer positieve waardering gegeven. Het certificaat is met een jaar verlengd.

Onderzoeken

- Leusderweg 249
Bij een opgraving op de locatie Leusderweg 249 zijn de resten van een grafveld uit de Late Prehistorie gevonden (circa 1200-500 v. Chr.). Het grafveld bestond uit crematiegraven die bedekt zijn geweest door kleine grafheuvels. Om de heuvels lagen greppels. Tijdens dit onderzoek is vol ingezet op publieksparticipatie; een open dag werd zeer goed bezocht (ruim 450 bezoekers) en tijdens de opgraving werden omwonenden en andere geïnteresseerden uitgenodigd om mee te helpen met de opgravingswerkzaamheden. Dit was een groot succes.

- Parkweelde

In de Kruiskamp, binnen het plangebied Parkweelde, is een tabaksplantage uit de periode 17 ^de -19 ^de eeuw opgegraven. Hierbij zijn resten van ten minste 5 tabaksschuren gevonden. In deze schuren werd de tabak, die op de omliggende velden verbouwd werd, te drogen gehangen. Tijdens het onderzoek is een open dag georganiseerd die ook weer druk werd bezocht.

Publieksbereik

Sinds januari 2023 is het Archeologisch Centrum naast de woensdagmiddag ook op vrijdagmiddag geopend voor publiek. In totaal zijn er in 2023 op de open middagen en de open monumentendagen ruim 1900 bezoekers geweest.
In juni is in het kader van de Nationale Archeologiedagen een middag georganiseerd in de Soester Duinen waar geïnteresseerden samen met de stadsarcheologen op zoek gingen naar vondsten uit de Vroege Steentijd (circa 15.000 jaar geleden). Een enthousiaste groep van ongeveer 30 deelnemers nam deel aan deze activiteit waarbij daadwerkelijk vuurstenen voorwerpen uit de Steentijd werden aangetroffen.
In september hebben we deelgenomen aan de Open Monumentendagen. Over het hele weekend hebben we meer dan 800 bezoekers ontvangen.

Vrijwilligers en stagiaires

De groep vrijwilligers is uitgebreid en zal in 2024 nog verder vergroot worden. Diverse studenten van onder andere de Universiteit Groningen, Saxion Hogeschool en de Reinwardt-academie hebben een stage uitgevoerd. Met de ontwikkeling van deze studenten leveren we een maatschappelijke bijdrage, andersom leveren de studenten zelf ook een bijdrage aan onze kennis van het Amersfoortse archeologische erfgoed.

Samenwerkingsovereenkomst met buurgemeenten

Het samenwerkingscontract voor het leveren van archeologisch advisering aan de gemeente Leusden is in 2023 vernieuwd. Hetzelfde doen wij voor de gemeentes Bunschoten, Leusden en Nijkerk.

Monumentenzorg

Het op een samenhangende wijze in stand houden van het onroerend, ruimtelijk en archeologisch erfgoed in Amersfoort en het inpassen van cultuurhistorische waarden in nieuwe ontwikkelingen (behoud door ontwikkeling). Daarmee versterken we de historische identiteit en aantrekkelijkheid van onze stad. 

Evenementen

In 2023 heeft de festival- en evenementensector te maken met prijsstijgingen, een tekort aan vrijwilligers en nieuwe wet- of regelgeving (hergebruik wordt de norm). Deze ontwikkelingen geven extra financiële druk op de realisatie van evenementen, organisatoren zijn daarom op zoek naar nieuwe middelen en vormen om hun evenement en organisatie weerbaarder te maken.

De mogelijkheid van gezondheidsrisico’s (hitteprotocol, zomerstormen of vervuild zwemwater) zijn ook lokaal merkbaar en vragen om alternatieve scenario’s voor een evenement. Om hierover kennis op te doen, koppelt de gemeente deskundigen aan organisatoren en stimuleren we het delen van goede voorbeelden en ervaringen.

De Evenementenkalender 2023 was goed gevuld met herkenbare festivals en evenementen. Zo ook de derde en voorlopig laatste editie (pilot) van het centraal aftelmoment.

En verder...

• Heeft het college besloten om een toewijzingskader te hanteren voor plaatsing van evenementen op de Evenementenkalender in geval van schaarste;
• Is een pilot evenementen en stadslogistiek uitgevoerd (zero emissie zone 2025);
• Heeft de gemeenteraad het Evenementenbeleid 2023 vastgesteld;
• Is de uitvoeringsagenda Evenementen 2024-2026 opgesteld.