1.2 Ruimtelijke ontwikkeling

Belangrijke gebeurtenissen

Ruimtelijke ontwikkeling

De samenwerking tussen Amersfoort en het Rijk om woningbouw mogelijk te maken hebben geleid tot nieuwe afspraken, waaronder de start van twee onderzoeken; een gebiedsonderzoek naar de Spoorzone Amersfoort, Heuvelrugzone en een Mobiliteitsagenda Regio Amersfoort. Dit zal leiden tot meer zicht op maatregelen om gezonde groei richting 2040 mogelijk te maken. Aanvullend op de eerder toegezegde investeringen van 95 miljoen voor mobiliteitsmaatregelen heeft het Rijk in 2023 ruim € 15 miljoen toegezegd voor de ontwikkeling van Langs Eem en Spoor.

Om de gevolgen voor de bereikbaarheid, leefbaarheid en woningopgave van het pauzeren van het Rijksproject A28/A1 knooppunt Hoevelaken op te vangen wordt onderzocht welke maatregelen vooruitlopend op de realisatie van het project gerealiseerd kunnen worden.

De omgevingsvisie “Gezond Samenleven” is vastgesteld in december 2023. De Omgevingsvisie Amersfoort 2030-2040 geeft richting aan de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving van Amersfoort tot 2030 met een doorkijk naar 2040. De omgevingsvisie bevat de verstedelijkingsstrategie van levensaders en ontmoetingsplekken voor Amersfoort en maakt duidelijk wat de komende decennia de ontwikkelopgaven zijn, in welke richting Amersfoort zich zou moeten doorontwikkelen naar 2040. Daarnaast geeft de omgevingsvisie aan hoe we uitvoering willen geven aan de ambities uit de omgevingsvisie. Op basis van de omgevingsvisie worden de komende jaren omgevingsprogramma’s opgesteld en projecten ontwikkeld, zoals bijvoorbeeld het omgevingsprogramma Groen Blauw 2040 en het omgevingsprogramma Maatschappelijke voorzieningen dat opgesteld wordt komend jaar.

Alle Utrechtse gemeenten, Provincie Utrecht, vier waterschappen en verschillende partnerorganisaties tekenden in 2022 het Groen Groeit Mee Pact. Hiermee markeerden wij de gezamenlijke ambitie om ‘rode’ en ‘groene’ ontwikkelingen in balans te houden. Er is vervolgens stevig van start gegaan door via verschillende aanpakken in te zetten op een versterking van de landschappelijke kwaliteit van het groene en blauwe netwerk voor natuur en recreatie als randvoorwaarde voor de stedelijke groei van de regio. Zo is om het gesprek met het Rijk en andere overheids- en gebiedspartijen over potentiële groenblauwe ontwikkelingen te kunnen voeren, een catalogus opgesteld ter inspiratie. Samen met buurgemeenten is gestart met een plan van aanpak voor het voorbeeldgebied Zuidelijke Eemvallei.

In de Omgevingsvisie hebben we een verstedelijkingsstrategie ontwikkeld met levensaders en oriënteren we ontmoetingsplekken en voorzieningen aan deze levensaders. De levensaders zijn aantrekkelijke verbindingen tussen de bestaande wijken in de stad en de stad en buitengebied. Met onze inzet op deze levensaders versterken we zowel de samenhang in de stad als de verbinding met de nieuwe stadsdelen Langs Eem en Spoor en Hoefkwartier. De menselijke maat is één van de belangrijkste aspecten van de levensaders, met veel ruimte voor fietsers en voetgangers, ontmoeting, groen en levendigheid.

In het gebied Langs Eem en Spoor is een aantal mijlpalen gezet. Voor De Nieuwe Stad en Wagenwerkplaats-West en -Midden zijn de ontwerp-bestemmingsplannen ter inspraak vrij gegeven. Voor Eemplein 5 is een verklaring voor geen bedenking afgegeven door de raad voor de bouw van 200 appartementen. Tevens is het Samenbindend raamwerk voor bovenwijkse voorzieningen en verbindingen Langs Eem en Spoor en Soesterkwartier vastgesteld in de raad.

Voor heel Langs Eem en Spoor is een OmgevingsImpactanalyse opgesteld waarin de effecten van de ontwikkelingen van de verschillende deelgebieden samen in beeld zijn gebracht voor een aantal milieufactoren zoals, geluid, fijnstof, verkeer en tevens voor een aantal maatschappelijke voorzieningen. Voor de Nieuwe Stad en Wagenwerkplaats-West en -Midden zijn de ontwerp bestemmingsplannen besproken in de raad en vrijgegeven voor inspraak. Voor de Kop van Isselt en Amsterdamseweg 122 is het ontwikkelkader vastgesteld.

Daarnaast zijn voor een aantal andere woningbouwlocaties zoals, de Blomlocatie aan de Barchman Wuytierslaan, Amerhorst en de Bosweg uitwerkingsvoorstellen vastgesteld door de raad. In totaal zijn in 2023 900 nieuwe woningen opgeleverd.

Met de start in 2023 van het Gebiedsonderzoek Amersfoort Spoorzone & Heuvelrugzone en de Mobiliteitsagenda Regio Amersfoort (onder U Ned), wordt een inhaalslag gemaakt om de opgaven voor verstedelijking en bereikbaarheid van stad en regio Amersfoort te verdiepen. Beide onderzoeken sluiten aan bij het Ontwikkelingsperspectief 2040 NOVEX-gebied Utrecht – Amersfoort “Gezond groeien in nabijheid”, waarin het Ontwikkelbeeld Regio Amersfoort Centraal! (net zoals de verstedelijkingsstrategie van U10) integraal is opgenomen. De Metropoolregio Utrecht (MRU) heeft nu (BOMIRT 2023) een gezamenlijk perspectief waar we komende jaren aan door werken.

Het Rijk en de regio gaan de komende tijd verder in gesprek over andere voorwaarden van gezonde groei van de regio zoals, groenvoorzieningen en het energienetwerk. Ook wordt onderzocht welke maatregelen nodig zijn om ook na 2030 verder te blijven groeien. Het gaat hierbij o.a. om de verdere versterking van de spoorbereikbaarheid van Amersfoort en de aanpak van Knooppunt Hoevelaken.

Vastgoed

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed

Naar aanleiding van de Routekaart verduurzaming vastgoed en het daarna opgestelde uitvoeringsplan is in 2021 gestart met verduurzaming van onze gemeentelijke vastgoedportefeuille. Bij de start van de uitvoering in 2021 bleek het lastig om aannemers te vinden. Uit een marktconsultatie bleek behoefte aan een integrale aanpak. In 2022 is een strategie uitgewerkt voor innovatieve samenwerking met aannemers, die in 2023 succesvol is aanbesteed. Met 5 aannemers zijn in september 2023 prestatiecontracten gesloten voor een periode van 4 jaar, met een optie om 3x met 1 jaar te verlengen. In de aanbesteding is rekening gehouden met mutaties in de omvang van de verduurzamingsopgave. Met de aannemers zijn afspraken gemaakt over capaciteit en voortgang, met als doel de opgelopen achterstand in te halen. Eind 2023 heeft elke aannemer voor de hem toegewezen gebouwen scenario’s voor verduurzaming onderzocht. Het scenario met de optimale CO2 besparing binnen het beschikbare budget zal in 2024 verder worden uitgewerkt waarna de uitvoering kan worden opgestart. Er is tot nu toe 844 ton kg CO2 bespaard, dit is het totaal van de reducties door de verduurzamingsmaatregelen die zijn uitgevoerd in de periode 2020-2023, dit ligt in lijn met de eerdere berekeningen. Deze maatregelen zijn in 51 gebouwen gerealiseerd. Met deze maatregelen is indicatief 545 ton CO2 gereduceerd. Deze maatregelen bestaan onder meer uit het opnieuw inregelen van installaties, het vervangen van verlichting door LED verlichting en het aanbrengen van zonnepanelen.

In 2021 deden we reeds aan energiemanagement bij 17 van onze gebouwen met het grootste energieverbruik en dat hebben we in 2022 doorgezet. In 2023 zijn we gestart om bij de rest van de vastgoedportefeuille het energieverbruik in een digitaal portal op te nemen. Dit is grotendeels gelukt en met deze informatie kunnen we in de toekomst beter sturen op het terugbrengen van het energieverbruik.

Renovatie Bosbad

De renovatie van het Bosbad is in 2023 in uitvoering gegaan. Bij de uitvoering is naar voren gekomen dat de leidingen rondom het bad in een dusdanig slechte staat verkeerden dat (plaatselijk) herstellen niet meer mogelijk was en volledige vervanging noodzakelijk. Binnen het beschikbaar gestelde budget was nog enige ruimte om een deel van dit meerwerk te kunnen bekostigen. Het restant van de meerkosten konden worden gedekt uit de onderhoudsvoorziening.

Nieuwbouw sportzaal Schothorst

Twee gymzalen in eigendom van de gemeente in de wijk Schothorst (Reinaartpad en Koning Arthurpad) worden vervangen door één sportzaal. In 2023 is het definitief ontwerp voor de nieuwe sportzaal opgeleverd en zijn de voorbereidingen voor de te doorlopen ruimtelijke procedure in verband met de afwijking op het bestemmingsplan in gang gezet. Februari 2024 wordt dit voorstel aan de raad voorgelegd (WABO- Projectbesluit).

Hogere kosten en levertijden

De hoge inflatie, schaarste aan materialen en arbeidskrachten zorgt voor flinke verhoging van kosten en ook langere levertijden, inmiddels speelt ook netcongestie. Bij nieuwbouw en renovatieprojecten is dit na aanbesteding direct zichtbaar. Het onderhouden van gebouwen hangt samen van vele contracten, onderhoudsplanningen en -projecten, waar in het meerjarenonderhoudsplan en daarmee ook in de onderhoudsvoorziening rekening is gehouden. Hierdoor is de prijsontwikkeling niet direct zichtbaar en kunnen mogelijke tekorten in eerste instantie opgevangen worden. Op de (middel)lange termijn kan er toch een tekort ontstaan in de onderhoudsvoorziening. Het laat zich op dit moment lastig voorspellen hoe lang de hoge inflatie aanblijft, waarmee de effecten op de langere termijn zich ook lastig laten voorspellen.

Corona

In 2022 waren er alleen aan het begin van het jaar coronabeperkingen. In 2020 en 2021 is er aan groot aantal van onze huurders uitstel van de huurbetaling gegeven, zodat zij deze lastige tijden door konden komen. Aan diverse huurders is een gedeeltelijke kwijtschelding van de huurschuld verleend, zoals bijvoorbeeld aan Scholen in de Kunst (zie link ) en voor de overige huurschuld is in 2023 een betalingsregeling afgesproken om binnen enkele jaren de schuld af te lossen. Tot op heden worden de betalingsregelingen door de betreffende partijen nagekomen.