1.1 Stedelijk beheer en milieu

1.1 We benutten subsidiemogelijkheden vanuit de provincie, het Rijk en Europa. In 2023 hebben we een aanvraag gedaan bij het Nationaal Isolatieprogramma. Ook werken we in de regio samen aan een aanvraag in het kader van het Programma Verduurzamen Bedrijventerreinen van het Rijk. Wij stimuleerden inwoners en bedrijven dit ook te doen. Zo heeft Warmtebedrijf Amersfoort in 2023 voor twee wijken een WIS-subsidie aangevraagd voor het afdekken van de onrendabele top van een warmtenet. De gemeente was deelnemer aan de regionale warmtetafel, waar ambtelijke uitwisseling plaatsvindt over regionale warmte-thema's.
1.2 Op basis van de in 2021 vastgestelde  Regionale Energie Strategie 1.0  (RES) werkten we samen met de regiogemeenten verder aan de uitwerking van de kansrijke gebieden voor grootschalige opwek van elektriciteit uit wind en zon. Belangrijk hierin is ons streven om minimaal 50% lokaal eigenaarschap te realiseren. Voor het project Wind op Isselt is het streven in 2023 zelfs op 100% lokaal eigenaarschap gezet.
We leverden in 2023 de RES 2.0 op. Uit de voortgangsrapportages van de RES Amersfoort, de Tussenbalans van de provincie en de RES 2.0 kwam naar voren dat de regio het regiobod van 0,5 TWh in 2030 niet dreigt te halen. De provincie is in 2023 daarom een onderzoek naar kansrijke locaties voor windenergie gestart, het planMER windenergie.
1.3 We bouwden verder aan een bestendig bedrijvennetwerk dat duurzaamheidsonderwerpen onder de aandacht brengt (Duurzaam Netwerk Amersfoort). In 2023 gaven de leden van dit netwerk aan te willen formaliseren. We gaven in 2023 153 energieadviezen aan Amersfoortse ondernemers en startten met het bieden van hulp bij verduurzamingssubsidies.We maakten een aanpak voor aardgasvrije bedrijventerreinen. In de tweede helft van 2023 zijn we gestart met de aanpak voor bedrijventerrein de Hoef.  
1.4  We voerden gesprekken in de wijk en maakten samen met bewonersorganisatie Warmtestem, Stedin, Warmtebedrijf Amersfoort en de woningcorporaties een nieuwe start met de wijkaanpak voor de warmtetransitie in Schothorst. De gemeente ondersteunde in 2023 bewoners uit de buurten Luiaard, Kattekampen en Bergkwartier bij de vorming van het gebruikerscollectief warmte in oprichting. Dit collectief is ontstaan omdat inwoners een aanbieding kregen van Warmtebedrijf Amersfoort. Het collectief wil de belangen behartigen van alle inwoners van Amersfoort, die op warmtenetten aangesloten gaan worden.
1.5  Bewonersinitiatieven zijn op verschillende manieren ondersteund. Vrijwilligers konden deelnemen aan trainingen over verduurzaming. We hebben financiële bijdragen verleend voor activiteiten als voorlichtingsavonden, inzet warmtecamera's en vrijwillige energieklussers die buurtbewoners helpen met kleine maatregelen. Om meer grote collectieve zonnedaken te kunnen ontwikkelen is vanuit één van de energiecoöperaties verzocht om toe te werken naar een zonnepact met de gemeente en eigenaren van grote daken. Dit is voorbereid in 2023. Ook is er een eerste FIXbrigade-team gestart in Kruiskamp-Koppel met steun vanuit de gemeente, dat bij bewoners diverse energiebesparende maatregelen uitvoer en advies geeft over energiebesparing.

2.1 In Schothorst-zuid hebben we samen met stakeholders uit de wijk in 2023 een nieuwe start gemaakt. Daarnaast zijn we aan de slag gegaan met de wijkaanpak in Nieuwland en op bedrijventerrein De Hoef. We legden vast hoe dit proces eruit ziet in Amersfoort in de leidraad plannen en omgevingsprogramma's voor stadswarmte.
2.2 We voerden een aanpak gericht op energie besparen uit. Deze aanpak is erop gericht om bewoners  te stimuleren en ondersteunen bij het energie besparen, isoleren en aardgasvrij-ready maken van woningen en andere gebouwen (zie ook 3.2), onder andere via informatievoorziening.
2.3 In 2023 is het Amersfoortse bronnenboek opgeleverd. Dit biedt een overzicht van wat de mogelijkheden zijn en faciliteert het gesprek over te maken keuzes in de bronnenstrategie.
2.5 . Het college vindt het belangrijk om publieke belangen op het gebied van betaalbaarheid, duurzaamheid, betaalbaarheid en veiligheid te waarborgen. Daarom heeft het college besloten om onderzoek te doen naar de mogelijkheden voor het oprichten van een publiek warmtebedrijf.
Onze rol in de markt voor warmtelevering verandert vanwege de Wet collectieve warmte. We krijgen straks de bevoegdheid om te bepalen in welke gebieden stadswarmtesystemen ontwikkeld worden en om te bepalen welk warmtebedrijf warmte mag transporteren en leveren binnen de gemeente. De wet schrijft voor dat op termijn enkel publieke warmtebedrijven hiervoor mogen worden aangewezen. Omdat stadswarmtesystemen veel invloed hebben op onze omgeving wordt er een deel-omgevingsprogramma stadswarmte ontwikkeld, waarvoor in 2023 een startnotitie is vastgesteld.

3.1 Door ROM Regio Utrecht, de Provincie Utrecht en de gemeente Amersfoort is een schaalbare en breed uitrolbare propositie voor woningverduurzaming (in de vorm van een gebouwgebonden energieprestatiecontract) ontwikkeld. In de praktijk blijken de financieel-juridische kaders echter niet eenduidig toegesneden op het integrale karakter van dergelijke energieprestatiecontracten. Het kabinet heeft in een Kamerbrief aangegeven dat ze het voornemen heeft om wettelijk kader te creëren op basis waarvan gebruik gemaakt kan worden van een uitzonderingsmogelijkheid die de Wet financieel toezicht biedt. Dit heeft aan de kant van BZK lange tijd stil gelegen. In 2023 zijn we (weer) in gesprek met elkaar.
3.2 In 2023 hebben circa 1.200 bewoners met lagere inkomens (tot 120% bijstandsniveau) bezoek gehad van een energiecoach, die hen heeft voorzien van energiebesparend advies en maatregelen en indien gewenst de installatie daarvan deed. Het betreft maatregelen zoals radiatorfolie, een waterbesparende douchekop, het isoleren van leidingen of dichten van kieren. Bij 184 van deze bewoners is de CV-installatie waterzijdig ingeregeld. En 90 huishoudens hebben via de witgoedregeling een koelkast ontvangen, waarbij met het Rijksbudget een duurder en daarmee duurzamer exemplaar kon worden aangeboden dan standaard wordt gedaan.  
In 2023 is bij 184 woningeigenaren met een besteedbaar inkomen tot maximaal 120% van bijstandsniveau kosteloos spouw-, vloer of bodemisolatie aangebracht.
In het najaar van 2023 is het isolatieoffensief gestart waarmee we woningeigenaren in onze gemeente helpen met het besparen van energie en verlagen van hun energierekening. De basis is een subsidieregeling voor maatregelen (glas, spouw, vloer en dak) waar iedereen aan mee kan doen. Verschil zit in de bijdrage per doelgroep. Voor inwoners met een lager inkomens wordt is de isolatie kosteloos.

4.1 In 2023 voerden we diverse onderzoeken uit voor het project Wind op Isselt. Door nieuwe jurisprudentie naar aanleiding van het Didam-arrest zijn we in 2023 gestart met het voorbereiden van een openbare selectieprocedure. Er vonden meerdere bijeenkomsten plaats om belanghebbenden en omwonenden te informeren. In de tweede helft van 2023 startte de Omgevingsadviesraad voor het project Wind op Isselt.
Het Utrechtse deel van de A28, van knooppunt Hoevelaken t/m knooppunt Rijnsweerd is opgenomen in het Rijksprogramma OER (Opwek van Energie op Rijksvastgoed). In 2023 vond de ondertekening van een intentieovereenkomst plaats en daarmee de start van de verkenningsfase. Binnen de OER A1 wordt op het Amersfoortse gedeelte gekeken naar de mogelijkheden van zonne-energie langs de A1. Ook hier is in 2023 een intentieverklaring ondertekenden de verkenningsfase gestart.
4.2 In 2023 hebben we een inventarisatie gedaan naar de potentie voor zon op dak. De potentiële opwek geeft aan hoeveel zonne-energie er nog opgewekt zou kunnen worden op daken, in vormen van dubbel gebruik van ruimte en in ruimte langs infrastructuur.
4.3 We stimuleerden innovatieve toepassingen voor energie- of warmte opwekking.  We toetsten de mogelijke inzet van (warmte)batterijen en experimenteren we met het aanbieden van balansdiensten voor het elektriciteitsnet (oa. een doorstart van het ACCESS project en een digital twin voor de Wieken). De pilots richtten zich vooral op toepassingen voor energieopslag en het voorkomen van netcongestie.
4.4 We namen deel aan de Energy board en werkte met Tennet, Stedin en buurgemeenten mee aan voorbereidingen voor het middenstation Amersfoort-Noord. We stelden in 2023 een adviseur aan specifiek om advies te geven over technische oplossingen waarmee Amersfoortse bedrijven ondanks de netcongestie-problematiek in staat zijn om zon-PV op daken te installeren. We starten de voorbereiding van een actieplan netcongestie.
4.5 We brachten in kaart gebracht welke gemeentelijke gronden (reststroken) geschikt lijken om duurzame energie op te wekken. Er zijn geen initiatieven gestart voor realisatie hiervan.

We besteden duurzaam aan en kopen duurzaam in. Daarnaast doen we mee met de CO2 prestatieladder (trede 3), waarbij we met concrete acties onze footprint in 2026 willen verlagen met 40%. Zo bespaarden we energie met de campagne “De knop om” door in de winter minder te verwarmen en in de zomer minder te koelen. In 2023 hebben 10 teams meegedaan met de workshops van Samen Duurzaam Werkt, waarbij teams gericht aan de slag gaan met de impact die zij binnen hun werk kunnen bereiken als het gaat om leven binnen de grenzen van de aarde.

Uiteindelijk valt of staat het realiseren van een toekomstbestendige en duurzame stad met de bijdragen door inwoners, ondernemers en het maatschappelijk middenveld. Gemeente Amersfoort ondersteunt en ontzorgt met o.a. informatie, subsidies, persoonlijke gesprekken over energiebesparing met de bakfiets in de wijk, inspiratie en tips op Amersfoortduurzaam.nl en gratis advies via het lokale duurzaam bouwloket.
Daarnaast ondersteunen we actief de diverse duurzame bewonersinitiatieven, onder andere met opleidingen.

In 2023 organiseren we een Amersfoorts brede themabijeenkomst energietransitie. Hierbij werden ondernemers geïnformeerd en geïnspireerd op het vlak van wet- en regelgeving, zon op dak en energiebesparing. Dit doen we in samenwerking met een vaste groep lokale ondernemers (Duurzaam Netwerk Amersfoort).

In januari 2023 is het ‘Stappenplan handhaving Energielabel C verplichting kantoorgebouwen’ vastgesteld. In dit stappenplan staat beschreven dat kantoorgebouweigenaren -indien zij volgens onze gegevens nog niet beschikken over minimaal een energielabel C- tot 1 juni 2023 de tijd krijgen om een Plan van Aanpak in te dienen bij de gemeente. In het Plan van Aanpak staat beschreven hoe ze per uiterlijk 1 januari 2024 wel over het vereiste label zullen beschikken. Vanaf 2024 wordt er gehandhaafd.

Uiteraard volgen we continue de wetgeving vanuit het Rijk op het vlak van energiebesparing en collectieve warmte, zodat wij hier in de lokale context zo goed mogelijk gebruik van kunnen maken.

Jaarlijks werken we het Dashboard Duurzaamheid bij waarin de resultaten en opbrengsten van uitgevoerde projecten van voorgaande jaar worden opgenomen. Een voorbeeld hiervan is de hoeveelheid opgewekte duurzame energie en het aantal woningen dat van het aardgas is afgesloten.
Cijfers per thema - Duurzaamheid - Amersfoort (amersfoortincijfers.nl)

Wij streven naar een afvalloze stad in 2030. Amersfoort wil in 2025 minimaal 70% van het huishoudelijk afval gescheiden inzamelen.

In 2023 hebben wij gewerkt aan een deelomgevingsprogramma ‘Afval en grondstoffen /Op weg naar minder huishoudelijk afval in 2040’. Wij verwachten deze visie in Q2 van 2024 aan te kunnen bieden aan college en raad. Daarin is het doel van 100 kg restafval per inwoner in 2030 en de ambitie van afvalloos in 2040 opgenomen. Hiermee sluiten wij aan bij rijksbeleid.  
We stellen vast dat de gemiddelde kosten voor een huishouden € 29,11 hoger zou zijn zonder invoering van Omgekeerd Inzamelen. Op een gemiddelde (afvalstoffenheffing 2024) van € 346,14 is € 29,11 omgerekend 8,41%.
Op 12 juni 2023 is een informatieve bijeenkomst geweest in de commissie bedrijvigheid over een lange termijn visie op ons vrijkomend organisch afval n.a.v. motie 2022-122M van 04-10-2022 ( https://amersfoort.notubiz.nl/bijeenkomst/1064244/Commissievergaderingen_12-06-2023 )
Op 3 oktober 2023 heeft de raad met een kaderstellende peiling over het deelomgevingsprogramma ‘Afval en grondstoffen /Op weg naar minder huishoudelijk afval in 2040’ aangegeven welke sturingsmechnismen, doelgroepen en instrumenten zij graag uitgewerkt ziet. In de peilnota is ook aangegeven dat het eventueel invoeren van betalen per kilo restafval (diftar) een optie is om het doel van afvalloos in 2040 eerder te halen. Brede ervaring in het land laat zien dat de afvalscheidingspercentages beter zijn in gemeenten waar diftar is ingevoerd. Amersfoort is vergeleken met Deventer, Enschede en Ede. Deze drie gemeenten varieerden in 2021 van 86 tot 123 kg restafval per inwoner per jaar, met een scheidingspercentage tussen de 70 en 77%.   https://amersfoort.notubiz.nl/bijeenkomst/1064298/Commissievergaderingen_03-10-2023 ).
Op 25 januari 2024 zijn wij in gesprek gegaan met inwoners over de projecten op het gebied van huishoudelijk afval en grondstoffen die wij de komende jaren willen gaan uitvoeren samen met inwoners.
In 2023 zijn we met een 2 jarige pilot gestart om grondstoffen op 10 basisscholen gescheiden in te zamelen.  Deze pilot loopt tot 2025.  
Soms worden (grof) afval en grondstoffen naast de containers geplaatst, zogenaamde bijplaatsingen. ROVA ruimt bijplaatsingen binnen 48 uur na melding op. Het Focusteam treft maatregelen bij hotspots om bijplaatsingen te voorkomen.
In 2023 zijn we verder gegaan met de uitrol van de inzameling van de grondstoffen PMD, GFT en OPK in de gestapelde bouw ( https://dms13.amersfoort.int/_layouts/15/DocIdRedir.aspx?ID=AMERSFOORT-5-5445165 ).  Voor de gestapelde bouw in de binnenstad is in 2023 een apart voorstel aangeboden aan de raad, inclusief financiële paragraaf. De uitrol in de binnenstad is gestart.  
Via de Afval Verwijdering Utrecht (AVU) regelen we dat de huishoudelijke afvalstoffen en de grondstoffen op een verantwoorde manier worden verwerkt. Jaarlijks ontvangt de raad de AVU begroting en de AVU jaarrekening ( https://amersfoort.notubiz.nl/document/11384170/3 ) De laatste jaren merken we dat de kwaliteit van de afvalstromen de opbrengsten steeds sterker beïnvloedt.
De gemeente heeft weer een aantal zwerfafvalprojecten uitgevoerd ( https://amersfoort.raadsinformatie.nl/modules/5/Raadsinformatiebrieven/859062 ). Hiervoor ontvingen we subsidie van Nedvang. Ook preventie speelt hierbij een belangrijke rol. We gaan een programma voor afvalpreventie maken voor 2024.  Vanaf 2023 komt er een nieuwe vergoeding beschikbaar voor de aanpak van zwerfafval vanuit de Single Use Plastics regeling. Die benutten we wederom voor zwerfafval projecten en afvalpreventie projecten.
Het vernieuwen/aanpassen en/of verplaatsen van ROVA heeft hoge prioriteit. In 2023 is de nieuwbouw verder uitgewerkt. Voor de extra ambitie om op het terrein van de ROVA een sorteer- en demontagehal te realiseren zijn geen middelen beschikbaar, mogelijk komen we nog terug met een aanvullend raadsvoorstel.

- We stimuleren en werken aan uitvoering van de maatregelen uit het plan Samen werken aan Schone lucht – Aanpak luchtkwaliteit (vastgesteld januari 2020). Hiernaast nemen we deel aan het landelijke Schone Lucht Akkoord. We zijn gestart met de herijking van het luchtkwaliteitsbeleid, waarbij we onderzoeken welke extra maatregelen we kunnen nemen om de luchtkwaliteit verder te verbeteren.
- Zie het onderdeel Mobiliteit voor hoe we werken aan innovatie en schone vormen van persoons- en goederenvervoer.
- In 2023 hebben we gewerkt aan het onderwerp houtstook.  Er moeten regels worden opgesteld voor houtstook voor ruimteverwarming. We moeten met maatregelen proberen te regelen dat er zo weinig mogelijk overlast is door houtstook. En de meldingsprocedure en handhaving en borging in de organisatie en de communicatie over houtstook moeten geregeld worden. Op 5 december 2023 heeft de raad een collegebericht over houtstook ontvangen ( https://amersfoort.notubiz.nl/document/13580877/1#search=%22collegebericht%20houtstook%205%20december%202023%22 ) .  Op 23 januari 2024 is er een commissievergadering over houtstook geweest.  Er worden beleidsregels voor houtstook voorbereid zodat deze in werking zijn voor het stookseizoen 2024/2025.

- We zetten de geluidsanering voort van de laatste hoog belaste woningen op de zgn. B-lijst. Dit betreft woningen met een geluidbelasting tussen de 60-65 dB en die gebouwd zijn voor 1986. We hebben nogmaals subsidie ontvangen van het Rijk voor de sanering van de laatste 35 woningen, waarvan bij een gedeelte maatregelen nodig zullen zijn.
- We werken aan een nieuw Geluidsplan ter beperking van Omgevingslawaai (Actieplan geluid 2024-2028) op basis van de Geluidkartering die eerder is vastgesteld. Dit plan moet uiterlijk in juli 2024 klaar zijn. Op basis hiervan verbeteren we - daar waar mogelijk - de geluidsituatie en bevorderen we een gezonde leefomgeving.
- De raad heeft aandacht gevraagd voor excessief verkeersgeluid door hard rijdende en optrekkende auto’s en motoren. Er heeft een gesprek plaats gevonden met de raad en het College heeft aangegeven wat hieraan gedaan kan worden. Er zijn echter weinig mogelijkheden.
- Naar aanleiding van het van kracht worden van de Omgevingswet stellen we regels op voor het omgevingsplan voor o.a. de thema’s geluid, bodem, omgevingsveiligheid en geur.

- Met betrekking tot luchtvaart zijn er twee moties aangenomen in 2023:

• Motie 2023-062M: Onze aanvliegroute van 4 juli 2023. De uitvoer van deze motie heeft op zich laten wachten door personeelswisseling. Conform de huidige planning zal in Q2 van 2024 de motie uitgevoerd zijn. Het klachtenloket is op de site geplaatst en onder de aandacht van de inwoners van Amersfoort gebracht en indien gewenst zijn de regio gemeenten hier ook bij aangesloten.
• Motie 2023-014M: Vlieg op met je 4e aanvliegroute en bescherm onze natuur & inwoners van 7 maart 2023. Deze motie is afgedaan. Het dossier is in 2023 controversieel verklaard in afwachting van het te vormen nieuwe kabinet. De ontwikkelingen rondom de 4e aanvliegroute blijven we actief volgen. Wanneer zich belangrijke ontwikkelingen voordoen, zal de raad geïnformeerd worden.

We ondersteunden scholen bij het geven van Natuur en duurzaamheidseducatie. Zo kwamen acht VO scholen met 1 of meer klassen naar Het Groene Huis voor veldwerk of een excursie over biodiversiteit, natuurinclusief bouwen en het vergroenen van de schoolomgeving. 51 Basisscholen bestelden 1 of meer items via het CNME. Samen namen zij 524 leskisten, (thema)lessen, materiaalpakketten en excursies af bij of via het CNME. Vijf basisscholen en de vakantieacademie bezochten Het Groene Huis voor een eigen activiteit.
Ook onze inwoners vonden informatie en inspirerende activiteiten over natuur en duurzaamheid in Het Groene Huis. Groene groepen, organisaties en netwerken organiseerden 260 bijeenkomsten en vergaderingen zoals natuurlezingen, de natuuracademie en een vogelherkenningscursus. Los van deze activiteiten kwamen er 10.000 bezoekers naar Het Groene Huis voor de exposities, kinderactiviteiten en wandelingen. Er waren drie exposities die kunst en natuur combineerden: Mapping the Future, de kunstroute Hoogland en TWIG van Artist in Residence Denise Kehoe. Daarnaast ontwikkelde het CNME de reizende expositie Biodiversiteit in Amersfoort die in 2023 al op 3 andere plaatsen te zien was en die nog 1,5 jaar rond blijft reizen. Op de Groene Markt liepen ongeveer 2500 bezoekers langs 27 kramen over duurzaam consumeren, ecologisch tuinieren en groene wijken. Op de kabouterdag beleefden 750 kinderen van 2 tot 6 jaar, onder begeleiding van (groot)ouders / verzorgers de natuur en de herfst op Landgoed Schothorst.
Met vrijwilligers werkten we aan het verhogen van de biodiversiteit op Landgoed Schothorst. Er zijn onder andere natuurlijke kruidenrijke mengsels ingezaaid en de ijsvogelwand is opgeknapt. We ontwikkelden twee nieuwe wandelroutes door Park Schothorst waarmee we inwoners vertellen over de natuur, de cultuurhistorie en architectuur.
Medewerkers en vrijwilligers van het CNME zijn ook actief op het Middeleeuws erf. Tijdens de jaarlijkse vikingmarkt, ambachtsdagen en de 24 zondagmiddagactiviteiten konden mensen ervaren hoe we in de middeleeuwen omgingen met de natuur, energie, grondstoffen, spullen, kleding en voedsel.

- In 2023 hebben we afspraken over dierenwelzijn en ecologie gemaakt met de hengelsportvereniging Amersfoort. Deze zijn vastgelegd in het nieuwe huurcontract voor de viswateren die zijn ingegaan op 1 januari 2024. Amersfoort is hiermee de eerste gemeente die de weerhaak heeft verboden bij het vissen. Zie Collegebericht 2023-166 .
- Controle op stalbranden is opgenomen in de top-10 handhavingsprioriteiten.
- Met het waterschap en de dierenambulance hebben we afspraken gemaakt over werkwijzen en informatiedeling rondom vogelgriep. Op die manier kunnen we de stand van zaken in Amersfoort goed in de gaten houden en inwoners informeren indien nodig. Zie Collegebericht 2023-065 .
- Gemeente Amersfoort is tijdens het Landelijk Congres Dierennoodhulp van de Stichting Dierenlot uitgeroepen tot Diervriendelijkste Gemeente 2023.  

In 2023 zijn we gestart met het schrijven van een biodiversiteitsplan. Half november zijn twee bijeenkomsten gehouden om input op te halen met respectievelijk collega’s en externen (TBO’s, andere overheden, vrijwilligers etc.). Tijdens deze bijeenkomsten werd de opzet van het beleid, waaronder de basiskwaliteit natuur en de inzet van gidssoorten, goed ontvangen. Ook is er toen al de eerste input opgehaald t.a.v. het uitvoeringsprogramma. In het Ontwerp Omgevingsprogramma Groen-Blauw 2040, zoals voorgelegd aan de raad op 19 december, staat welke uitgangspunten per doel uitgewerkt moeten worden in een DOP biodiversiteit. Vervolgens zijn we gestart met het werken aan een DOP biodiversiteit. In 2024 wordt het uitvoeringsprogramma, bijbehorende bij het DOP biodiversiteit, opgesteld.  
Daarnaast zijn in de omgevingsvisie en in het omgevingsprogramma Groen-Blauw 2040 de methodiek van gidssoorten en de basiskwaliteit.
In het beheer van de openbare ruimte wordt gewerkt met de gedragscode soortbescherming gemeenten. Deze gedragscode op basis van de Wet Natuurbescherming vervangt de ‘gedragscode Flora- en Faunawet’. Hoewel dus gewerkt wordt conform de gedragscode is de gemeentelijke regeling nog niet aangepast, zoals de bedoeling was in 2023.  In 2024 passen we alsnog de “Leidraad toepassing gedragscode Flora- en Faunawet voor bestendig beheer van groenvoorziening in de gemeente Amersfoort” aan op de nieuwe gedragscode soortbescherming gemeenten op basis van de Wet Natuurbescherming.

We zorgen er voor dat de openbare ruimte voldoet aan een minimale afgesproken kwaliteit. Het programma groot onderhoud en vervangingen wordt uitgevoerd op basis van het MJP-OR 2023-2027. De uitvoering verloopt te langzaam, waardoor op plekken in de stad de kwaliteit te laag wordt. Door meer dagelijks onderhoud en kleine reparaties wordt de omgeving in ieder geval veilig gehouden. In een enkel geval, zoals bij de kade Grote Koppel zijn hekken geplaatst om te voorkomen dat men de openbare ruimte gebruikt.
Een oorzaak van slechtere kwaliteit verhardingen is de opdruk door boomwortels. In 2023 hebben we een analyse gemaakt van deze opdruk in vier noordelijke wijken en onderzocht welke oplossingen er zijn. De resultaten verwerken we naar uitvoeringsprojecten.
De bestrijding van Japanse Duizendknoop is aanbesteed. Het gaat om het afgraven van de groeiplaatsen en verwijderen van de wortels uit deze grond.  In 2023 is een klein deel van de groeiplaatsen aangepakt en afgegraven. Knelpunt is dat een deel van de grond ‘industriekwaliteit’ heeft en daardoor moet worden afgevoerd conform de bodemkwaliteitsnota’

In 2023 is het reguliere dagelijks en groot onderhoud in de wijken uitgevoerd aan bomen en groen, speelvoorziening en straatreiniging, met name via de wijkonderhoudsbestekken.
De tevredenheid over het wijkonderhoud scoorde in 2021 een score van 3,6 op de schaal van 1 tot 5. Dit cijfer was gelijk aan 2017 en 2019. Cijfers van 2023 zijn nog niet beschikbaar.
De vernieuwing van De Draak is in uitvoering en begin 2024 gereed.

Bij uitvoering van beheer en onderhoud en vervanging van de openbare ruimte geven we bredere invulling aan beleidsdoelen en ambities van de gemeente. Denk aan klimaatadaptatie, biodiversiteit, circulariteit, toegankelijkheid, bewegen en ontmoeten. In een excursie hebben we de raad ook de gemaakte afwegingen laten zien. Er moet echter vaak worden gekozen omdat de ruimte ontbreekt om alle doelstellingen te realiseren. Daarom werkten we in 2023 ook aan het actualiseren van het handboek inrichting openbare ruimte. Door de diverse beleidsthema’s concreet te maken voor de openbare ruimte kunnen we een scherpere kaderstelling maken en de afweging en keuzes in projecten transparanter maken.
Heel 2023 is gewerkt aan het opstellen van het omgevingsprogramma Groen-Blauw 2040, dat inmiddels is vastgesteld. In dit omgevingsprogramma zijn de doelstellingen uit de omgevingsvisie uitgewerkt naar concrete doelstellingen en uitvoering. Het omgevingsprogramma integreert de thema’s klimaatadaptatie, biodiversiteit en groen in en om de stad.
In 2023 is gewerkt aan het vergroenen van 8 schoolpleinen en de inrichting als buurtplein. Hiermee zijn er minder stenen, meer groen en hebben de pleinen een grotere betekenis en gebruikswaarde voor de buurt.
De succesvolle subsidieregeling groene daken voor particulieren is in 2023 uitgebreid naar groene daken bij bedrijven, maatschappelijk vastgoed en woningbouwcorporaties. Na een uitgebreide planvorming met gebruikers is in 2023 de uitvoering van de renovatie van skatepark Vathorst is gestart. Het skatepark wordt duurzamer en groener.

In 2023 zijn er nieuwe kleinschalige zelfbeheercontracten afgesloten, met name bij steenbreeklocaties. Contacten met vrijwilligersgroepen en grotere zelfbeheerlocaties, zoals Elisabethgroen, zijn voortgezet.